-
Viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang là gì?
Viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang là tình trạng kích ứng da do tiếp xúc với độc tố của loài kiến ba khoang. Sang thương thường sau khoảng 24-48 giờ tiếp xúc và có thể mất vài tuần để lành.
-
Ai dễ bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang?
Có ít nhất 60000 chủng của kiến ba khoang đã được phát hiện khắp nơi trên thế giới, trong đó có 622 loài thường gây viêm da tiếp xúc. Chúng thường có thân hẹp, kích thước từ 0.5-1.5 cm với một số đặc điểm dễ nhận diện như là có 3 đôi chân với các đốt bụng màu đỏ hung xen kẽ với các đốt màu đen. Bệnh này thường thấy ở châu Âu và châu Á.
-
Nguyên nhân:
Nguyên nhân là do paederin, một loại độc tố được sản xuất bởi vi khuẩn pseudomonas trong dịch bạch huyết của kiến ba khoang cái. Độc tố này phân hủy protein, phá hủy kết nối giữa các tế bào, ức chế tổng hợp DNA, protein và quá trình phân bào.
-
Triệu chứng lâm sàng:
Hồng ban dạng đường, khu trú, xuất hiện khoảng 24-48 giờ sau khi tiếp xúc với kiến ba khoang, sau 2-4 ngày thì nổi mụn nước, mụn mủ. Thường lành sau 1 tuần.
Các triệu chứng điển hình:
- Hồng ban
- Mụn nước, mụn mủ
- Cảm giác bỏng rát
- Dấu hiệu “nụ hôn”: do vùng da 2 bên nếp (nếp khuỷu, nếp gối,…) chạm vào nhau làm lây lan độc tố
- Viêm da quanh mắt và viêm kết mạc, giác mạc
- Viêm da quy đầu do độc tố dính từ tay
Hình 2: Dấu hiệu “nụ hôn”
-
Biến chứng:
- Nhiễm trùng
- Trợt, loét
- Tăng sắc tố sau viêm
- Sẹo
-
Điều trị:
- Rửa sạch vùng da tiếp xúc bằng xà phòng và nước sạch để loại bỏ độc tố. Sau đó chườm mát và thoa corticoid.
- Povidine có thể trung hòa độc tố của kiến ba khoang và chống bội nhiễm.
- Những thuốc bôi làm dịu da có chứa calamine, camphor và những thuốc bôi tê có thể làm giảm đau và ngứa.
- Kháng sinh uống như ciprofloxacin có thể dùng nếu có bội nhiễm.
-
Làm sao để dự phòng?
- Dùng lưới chắn côn trùng và đóng kín cửa.
- Sử dụng đèn không phát tia UV.
- Tắt đèn nếu không sử dụng.
- Không dùng tay đập khi kiến ba khoang đang ở trên da mà chỉ phủi kiến đi. Sau đó rửa ngay với nước và xà phòng.
